ativité POR l'ann 2016
Le Consëi dl’Uniun Ladins Val Badia se tol dant ince por le 2016 da realisé n program d’ativité ampl, cun proiec y ativités che tol ite n pü’ düc i grups d’eté y i ciamps dla vita soziala y culturala, ciaran da arichí la cultura tla valada y da sostigní le lingaz ladin. Cun les iniziatives che vëgn metüdes a jí ó l’Uniun porté inant proiec bele conesciüs mo ince sostigní y realisé proiec nüs. Le program d’ativité gnará realisé en colaboraziun cun d’atres istituziuns y uniuns tan inant che ara vá. Al gnará dé fora publicaziuns, metü a jí les presentaziuns di libri y al gnará ince organisé deplü manifestaziuns.
PUBLICAZIUNS
1) Cronica dla Val Badia „Sas dla Crusc“
Al gnará dé fora ince chësc ann la cronica dla valada che é na testemonianza tl presënt y tl dagní dla vita di paisc y dla jënt dla Val Badia. An ciarará da mioré inant la cualité dla publicaziun, por che ara restes n’opera de informaziun importanta por tröc y por che ara dëides ince plü inant recostruí la storia dla valada, de sü paisc y de süa jënt. Le proiet se damana n gran impëgn y tröp tëmp y é le früt dl laur di cronisć, dl grafich, de redadus, de volontars dl’Uniun y dla buna colaboraziun cun i rapresentanc dles uniuns y dles istituziuns di paisc.
2) Ajënda de scora
Ince por l’ann de scora 2016/17 gnarál arjigné ca n’ajënda de scora por i mituns dla scora elementara cun dessëgns de Gabi Mutschlechner y Sofia Triggiano y cun tesć (stories, jüc y rimes) por ladin.
3) Sföi de ejëmpli de lëtres y mails por ladin por artejans y d'atri ofizi
Por ti jí adincuntra a dites dl artejanat y a d’atri ofizi che oress scrí por ladin o che mëss scrí por ladin y che n’á nia le tëmp da jí a se ciaré do sciöche an scrí dërt, oresson ti mëte a desposiziun modei de lëtres y e-mail da podëi tó ca por situaziuns desvalies.
4) Schedes de parores
Al gnará arjigné ca schedes ilustrades cun massaries de mistiers desvalis. An ó insciö porté ite terminologia tecnica y inoms de massaries ladins. I mistiers en chestiun foss le tistler, le mecanicher, l’idraulicher, chël che laora cun le computer y i.i.. Chësc proiet vëgn metü a jí en colaboraziun cun le LVH da Bornech.
5) Videodocumentaziun sura le turism tla Val Badia
Al vëgn realisé na videodocumentaziun sura la storia dl turism dla Val Badia. An ó insciö documenté, pian ia dai pioniers dl turism, le svilup de un di seturs de majera importanza por la valada. Le proiet gnará realisé da Werner Pescosta.
6) Consëis da fá jö
En colaboraziun cun le Fotoclub Val Badia gnarál dé fora n curs da fá jö. En pert él bele gnü arjigné ca y al gnará insciö lauré fora por la publicaziun. Al contëgn consëis pratics da fá jö cun terminologia tecnica por ladin.
7) Mapa dl Bato
Al gnará arjigné ca ince por le Bato na mapa sciöche ara é gnüda fata por la Pröma comeniun y por la Crejima.
8) Mapa dla Crejima
La mapa dla Crejima é stada por tröc agn n stromënt de laur important por arjigné ca i mituns y les families al sacramënt. Ares é rovades y gnará insciö laurades fora danü cun le grup decanal dla valada.
9) Sföi de ladin por hotí
Al gnará arjigné ca na publicaziun cun chëra che an oress ti pité a chi che laora cun sciori, la poscibilité de s’anuzé de parores y frases ladines da adoré tla comunicaziun cun i sciori. An oress insciö alzé fora le valur dl lingaz ladin y ti al fá conësce ince ai foresć. Al gnará ince injunté na pert de informaziun sura la storia, les istituziuns y la cultura dl post. Por realisé chësc proiet ciararán da colaboré cun les assoziaziuns turistiches y cun porsones che laora tl ambiënt dla hotelaria,
10) Re-ediziun de Tera Ladina vol. 17 dla revista revista culturala Arunda
Le liber de fotografies y tesć publiché tl 1985 gnará dé fora danü. La publicaziun contëgn fotografies dla Ladinia y tesć. Cotan de porsones damana ciamó do chësc liber che n’é bele da agn nia plü da ciafé. La dezijiun de dé fora danü chësta publicaziun nasc sides dal orëi respogne a chësc interes sides dal orëi ti fá conësce ince ai plü jogn y a chi che ne conësc nia ciamó chësc liber, na fontana de documentaziun de momënc de vita passada che nes dëida capí da olache i gnun y sciöche nosc raiun ciarâ fora dan n valgügn dezenns.
11) Etichëtes cun caricatöres y informaziuns sura la storia y la cultura ladina sön les bozes dla bira Antonius
Do le suzes dl pröm esperimënt tl 2015, olache an á arjigné ca 3 etichëtes dessignades dal fumetist y ilustradú Manuel Riz cun informaziuns sura la storia y la cultura ladina por na ediziun limitada de bires dla dita Antonius, jarán inant cun chësc proiet, deslarian fora i argomënc tratá cun 6 etichëtes nöies. Le fin de chësc proiet é chël de fá conësce ince foradecá y a n publich nü deplü sura la storia y la cultura di ladins te na manira lisiera.
PRESENTAZIUNS
Damproia gnarál metü a jí les presentaziuns di libri che gnará realisá ia por l’ann. Danter chëstes oresson recordé le liber da fotografies de Gustav Willeit. Te chësta publicaziun pón ciafé fotografies de contrada y de porsona acompagnades da tesć de spligaziun.
MANIFESTAZIUNS
1) Matinée culturala
En Lönesc de Pasca gnarál indô metü a jí la matinée culturala. En chësta ocajiun podarán ascuté le grup Me & Marie.
2) Ciantede cun nos 2016
La manifestaziun Ciantede cun nos, sará öna dles majeres y plü importantes manifestaziuns tl 2016. Domisdé podarán aldí grups de mituns dles cin’ valades y da sëra grups de gragn, dales cin’ valades y dai Grijuns. La manifestaziun gnará organisada en colaboraziun cun l’Uniun Generela di Ladins dles Dolomites.
3) Cianté ladin en compagnia
Le cianté deboriada é valch che plej y che l’uniun oress daidé do organisan ince tl 2016 na sëra da cianté ladin en compagnia. Do La Pli y San Martin oresson le mëte a jí te n ater paisc.
4) Marce da Nadé
Le marcé da Nadé é na buna ocajiun por fá conësce y vëne i libri dl’Uniun. Ince en chësc ann ón le mëte a jí y ince chirí d’atres ocajiuns por promöie le laur dl’Uniun.
DESVALIES
1) Plata internet y social network
La plata internet, fontana d’informaziun sura l’Uniun, süa ativité y sües publicaziuns se damana n’atenziun particolara y ajornamënc tresfora. Adöm cun la plata internet gnará ince i atri i social networks ajorná y laurá fora inant.
2) Le ćiantun dla Uniun
Al gnarà publiché tres la Usc di Ladins informaziuns sura les manifestaziuns atuales y sura les publicaziuns dla Uniun mo inće sura la storia dla Uniun por fà conësce na uniun che à fat tröp mo che tröc ne conësc nia.
3) Computer, programs y aparac
Aladô di bojëgns sarál da ajorné stromënc de laur, sciöche programs de computer y aparac.