Le vëndres al 1 de dezëmber à la Uniun di Ladins dla Val Badia tignì süa reuniun generala y les lîtes dl Consëi che portarà inant l'ativité por i trëi agn che vëgn. Le presidënt Werner Pescosta à portè dant l'ativité di ultimi trëi agn y sotlinié l'impëgn dla Uniun por corì les pices o gran loces culturales dla Val Badia. Danter l'ater àl ince recordè da olache la Uniun é piada ia, chi che l'à metüda impé, les ativitês da inlaóta y chëres d'aldédaincö... La manifestaziun é gnüda arichida dala presentaziun de bëgn 7 libri nüs por pici y gragn. Por i mituns à la Uniun albü l'ocajiun de dè fora i libri cun les stories de "Tarina Tarocia", de "Iaco che jô a fà le lou", de "I corfs de Plaies", dla "Gana de Corn", de "Tomesc a patrun", de "La vacia balarina" y de "Le müsc Sabrina". En pert se tratera de stories inventades y en pert de stories che ti gnô cuntades ai mituns da plüdadî, mo che n'é mai gnüdes scrites sö a chëres che an à orü ti dè plü valüta! Düc i 4 libri é gnüs ilustrà cun de de bi dessëgns fac da artistes jones dla Val Badia.
Por i jogn él gnü publiché le liber "I jogn dla strada Pal". Ara se trata de na traduziun dl romann ch'é gnü scrit da Ferenc Molnàr y che à intratan bele ciafè na traduziun te oramai düc i lingac dl monn. Porchël él ince gnü traslatè por ladin, a na manira che i jogn, scolari y studënc, mo ince düc i atri ais la poscibilité da lì le liber te so lingaz dla uma. Laprò él ince gnü presentè i romanns de "Le gabian Jonathan Livingston" y de "Le Lüch di Tiers" che é bele gnüs publicà dan da val' ann, mo che n'ê mai ciamò gnüs presentà al publich. Ince chisc dui romanns alda pro i tlassics: ai contëgn n insegnamënt che n'é nia lié a n cer tëmp, mo che vêl dagnora...
Por l'ocajiun él stè Carlo Suani da La Val che à portè dant n valgügn pinsiers sura le lì n liber, sura les desfarënzies danter n liber y n film dla televijiun, sura le raport che n letur po avëi cun le liber che ti impormët de vire para la storia che descëda ince recorc de sensaziuns, de sentimënc y de momënc de süa vita che ti assomëia val' iade a chëra di protagonisc dl liber. Al é spo jü inant cun na rezenjiun cörta sura les traduziuns di trëi romanns traslatà tl ladin da Max Castlunger da San Martin y da Pablo Palfrader d'Al Plan.
Te na performance n pü' particolare à Max Castlunger à lit val' toch fora dl liber "Le gabian Jonathan Livingston" acompagné dai acorc dla chitara de so compagn Jan Daniel Granruaz por cuntè n toch dla storia y por dè da capì l'insegnamënt dl liber!
Tratan le domisdé él ince gnü metü a jì n pice marcé dl liber, olache vignun podô se cumprè val' liber da ti scinché a zacai, magari ponsan ince ala festa da Nadè.
La manifestaziun à albü n bel suzès, sides por le publich plütosc numerus che ince por i contignüs de n bun livel cultural!
1 de dezëmber 2006
La sabeda ai 8 de messè à la Uniun di Ladins dla Val Badia albü l'onur y le plajëi de presentè la publicaziun nöia dal titul "Guanc da zacan y da paur", metüda adöm dal prof. Lois Trebo de Badia. Por l'ocajiun él gnü adalerch delegaziuns de dötes les musighes dla Val Badia y dl grup di scizeri da La Pli: ai à presentè so guant y cuntè en cört la storia de sciöche ai é rovà pro le guant, chi che l'à fat y do ci critêrs ch'al é gnü fat.
N gran plajëi él stè por i organisadus da podëi avëi ala pert la Uniun Guant da Zacan da San Martin y la Uniun dles Patrunes da Lungiarü che é gnüdes adalerch cun so bel guant da festa y l'à sambëgn presentè sön palch.
Agnes Andergassen, ghest d'onur y presidënta dla Uniun "Lebendige Tracht" de Südtirol à portè n valgügn pinsiers sura le tema "Tracht, heute noch aktuell?" Te so intervënt àra sotlinié la gran valüta culturala che i guanc da zacan à y dess avëi por vignun y à invié da i tignì sö y dai adorè dantadöt dales gran festes de dlijia!
Le prof. Lois Trebo à spo presentè la publicaziun nöia "Guanc da zacan y da paur": en cört àl cuntè sö la storia di guanc da festa dla Val Badia, por che vignun danter i presënc podess capì le ciodì che n guant pò ester tan important, na pert dl'identité dla porsona y de n popul!La manifestaziun de cer val' ince impegnativa, é gnüda lochernada sö dales beles melodies sonades dala Böhmische da San Martin y dai toc de bal popolar ch'é gnüs portà dant dal'Uniun Bal Popolar dla Val Badia.
Por stlü jö en belëza la serada él ciamò gnü invié le publich a fà para pro n bal düc deboriada! Pici y gragn, chi dala troht y chi ch'ê zënza s'à devertì da balè y da ti jì dô ai balarins esperc dl Bal Popolar!
Ala fin é düc ciamò gnüs invià a s'un tó n gote en buna compagnia.
8 de messè 2006
Le vëndres ai 16 de jügn, n'édema do che al é gnü fora la cronica dla Val Badia "Sas dla Crusc", él gnü tignì la riuniun anuala di cronisc badioc y marôi. L'ocajiun é indô gnüda anuzada por baié dla publicaziun, al é gnü fat de vigni sort de conscideraziuns y valuté sciöche an podess fà da fa ciamò n vare inant por ci che reverda dantadöt la cualité di articui y dl liber en general. Mioré podesson ince la coordinaziun dla publicaziun y la colauraziun danter i cronisc. Danter l'ater él indô gnü baié dla grossëza dl liber che é ria da tignì sot a control, dantadöt ciodìche le numer dles fotografies por vigni manifestaziun é chersciü cotan da canche al esist i aparac da fà jö digitai. Le liber à te chësc ann 2006 oramai passè ia les 600 plates.
La orentè por i agn che vëgn é chëra de ciarè ciamò deplü sön la cualité dla publicaziun che a pêr dl Calënder Ladin la plü lita y ciarada dla Val Badia. Pro na buna cëna à spo i cronisc passè deboriada na sëra plajora che dëida da tignì sö chël spirit de grup de chël che ara va debojëgn por le bun garatè de na publicaziun sciöche le "Sas dla Crusc".
16 de jügn 2006
La domënia ai 28 de mà él gnü metü a jì a La Ila le Festival di cors de mituns dla Ladinia che vëgn do regola metü a jì vigni dui agn - a rotaziun - te öna dles cin' valades ladines. Dan da dui agn ê la festa gnüda metüda a jì cun tröp suzès ia en Ampëz y chësc iade tocâra ala Uniun dla Val Badia da la mëte a jì ...
Danter i fins prinzipai dl Festival él dessigü chël de ti pité ince ai pici mituns la poscibilité de vijité les atres valades ladines: vigni iade ti sàl indô bel da s'incuntè cun sü compagns da suramunt y da mostrè tan bugn ch'ai é da ciantè. Nia atramënter n'éra jüda en chësc iade: do na picia introduziun dl presidënt dla Union Generela Michil Costa ti él gnü lascè la lerch ai pici protagonisc.
28 de mà 2006